Zabytkowy dom – większe obowiązki?
Nieruchomy zabytek wpisany do rejestru oznacza dla właściciela szereg dodatkowych obowiązków. Musi on zabezpieczać zabytek i utrzymywać go w jak najlepszym stanie – tak, aby zachować jego wartość. Decyzję co do wpisania mieszkania w zabytek nieruchomy wydaje odpowiedni organ konserwatora zabytków z urzędu, bądź na wniosek właściciela nieruchomości.
Zabytek nieruchomy
Wszystko zapisywane jest w księdze wieczystej naszej nieruchomości. Zabronione jest wtedy prowadzenie jakichkolwiek prac konserwatorskich, restauratorskich czy innych robót budowlanych. W skrócie – budownictwo takie zastrzega sobie jakiekolwiek czynności, które naruszyłyby wygląd zabytku. Zakazy te dotyczą również tych robót, które objęte są pozwoleniem. Opieka nad takim mieszkaniem jest sprawowana albo przez właściciela, albo posiadacza. Warunki, jakie musi on spełnić to przede wszystkim dokumentowanie zabytku, prowadzenie prac konserwatorskich, zabezpieczenie go, jego otoczenia przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi i dbanie o to, by pozostał on w jak najlepszym możliwym stanie. Właściciel musi także pamiętać o tym, by upowierzchniać wiedzę o swoim zabytku i o tym, jakie znaczenie ma on w historii i kulturze. Brzmi nierealnie?
Zagospodarowanie mieszkania
Jeśli chcemy zagospodarować zabytek nieruchomy, który wpisany jest do rejestru, musimy posiadać dokumentację, która poświadczy o stanie jego zachowania. Musi uwzględniać historyczną funkcję mieszkania. Kryteria te sprawdza wojewódzki konserwator zabytków. To on jest osobą odpowiedzialną za bezpłatne udostępnienie dokumentacji na temat danego zabytku. Odpowiada również za odpisanie niezbędnych informacji z takowej dokumentacji. Wszystko to wygląda na to, że posiadanie zabytkowego mieszkania czy nieruchomości wiąże się z wieloma dodatkowymi obowiązkami, na jakie nie byliśmy przygotowani. Właściciel jest dodatkowo zobowiązany do zawiadamiania o każdym uszkodzeniu, zniszczeniu lub kradzieży elementu zabytku. Ma na to 14 dni od zdarzenia. Informować musi także o każdym zagrożeniu dla zabytku, zmianach dotyczących jego stanu prawnego. Wojewódzki konserwator może przeprowadzić badania danego miejsca, z kolei właściciel musi udostępnić go wykonawcy badań. Wszystko na określony czas. Jak więc widać, posiadanie takiego zabytkowego domu to szereg obowiązków, do jakich musimy się przygotować przed zgłoszeniem go do rejestru. W pewnych sytuacjach możliwe jest skreślenie budynku z rejestru: jeśli uległ on zniszczeniu i utracił swoją wartość artystyczną.